Bezoek TABLOO in Dessel, en kom alles te weten over radioactiviteit en radioactief afval
Radioactiviteit is een natuurlijk fenomeen, dat tegelijk fascineert maar ook veel vragen oproept. In Tabloo, het interactief bezoekerscentrum dat eerder dit jaar zijn deuren opende in de Antwerpse Kempen, kom je alles te weten over dit bijzonder verschijnsel. Een hele dag lang kan je al doende kennismaken met radioactiviteit, het beheer van radioactief afval en het onderzoek naar nucleaire toepassingen. Een interessante daguitstap voor leerlingen van lager, secundair of hoger onderwijs.
Radioactiviteit, wat was dat ook alweer?
Een korte les biologie en chemie, bij wijze van introductie. Radioactiviteit is een natuurfenomeen. Het ontstaat bij spontane veranderingen die optreden binnen atomen, wanneer die een teveel aan energie afgeven in de vorm van zogenaamde ioniserende stralingen. Natuurlijke radioactiviteit is hoofdzakelijk afkomstig uit de aardbodem en via kosmische straling van de zon en de big bang.
Naast natuurlijke radioactiviteit is er ook kunstmatige radioactiviteit, die door de mens werd ontwikkeld. Kunstmatige radioactiviteit vinden we terug in de medische en industriële sector, bijvoorbeeld voor de productie van medische isotopen, die worden gebruikt om tal van ziektes (o.a. kankers) op te sporen en te behandelen.
Welkom in Tabloo
In Dessel, in de Antwerpse Kempen, opende eerder dit jaar Tabloo, een bezoekers- en informatiecentrum rondom een interactieve expo over radioactiviteit, radioactief afval en het onderzoek naar nucleaire toepassingen. De keuze van de locatie is niet toevallig. Binnenkort komt er vlak bij Tabloo, in de gemeente Dessel, een bergingsinstallatie voor radioactief afval.
Met tientallen interactieve opstellingen biedt de vaste tentoonstelling van Tabloo je een unieke inkijk in de wereld van radioactiviteit:
- Stap onder de koepel en beleef de Big Bang. Ervaar hoe het heelal ontstond, hoe chemische elementen gevormd werden en waar radioactiviteit vandaan komt.
- Zie hoe onzichtbare straling toch zichtbaar wordt. Test uit welk materiaal de beste bescherming biedt tegen welke soort straling.
- Maak een 3D-scan van jezelf. Kies een situatie en ondervind ‘aan den lijve’ wat de effecten van ioniserende straling op je lichaam zijn.
- Volg de weg van het radioactieve afval doorheen een visueel 3D-schouwspel. Ontdek hoe het dagelijkse afvalbeheer concreet verloopt.
- Daal als het ware 225 meter af naar het ondergrondse labo HADES en ondervind zelf wat geologische berging zou kunnen betekenen.
- Volg vanuit een ligzetel de discussie die mensen met elkaar voeren over de ethische en maatschappelijke aspecten rond geologische berging.
- Trek de lades en panelen van de nucleaire onderzoekskast open en ontdek hoe tal van activiteiten voor een betere toekomst zorgen.
- Start de BR2-onderzoeksreactor op en versnel de tijd. Ga op zoek naar verbanden met onze veiligheid, gezondheid en met hernieuwbare energie.
Tabloo
In de interactieve expo van Tabloo kom je alles te weten over radioactiviteit en radioactieve straling. Jong en oud kunnen er op een toegankelijke en leerrijke manier kennismaking met dit boeiend natuurlijk verschijnsel.
Een leerrijke en goedgevulde dag
De vaste tentoonstelling in Tabloo telt zo'n 40 opstellingen, gegroepeerd in 4 inhoudelijke delen: radioactiviteit als fenomeen, beheer van radioactief afval, mens en tijd, en onderzoek naar nucleaire toepassingen van morgen. Voor een bezoek reken je best 1,5 tot 5 uur, afhankelijk van hoe veel je wil te weten komen. Een audiogids is inbegrepen in het bezoek (voor kinderen vanaf 8 jaar is er een aangepaste audiogids), je kan ook een gids boeken in je eigen taal voor een rondleiding van ongeveer 2 uur.
En dat is niet alles. Op de site van Tabloo kan je – naast het bezoeken van de expo – ook tal van andere dingen beleven. In de bergingswandeling ontdek met eigen ogen de plaats waar binnenkort radioactief afval veilig en voorgoed geborgen zal worden. In de bistro geniet van een lekker drankje, hapje of volledige lunch (met een groot buitenterras en zicht op de speeltuin, ideaal ook voor schoolgroepen).
Tabloo is een initiatief van NIRAS (de overheidsinstelling die instaat voor het veilige beheer van radioactief afval in ons land), samen met de partnerschappen STORA en MONA en hun respectievelijke gemeenten Dessel en Mol.