Waarom heeft België nood aan een energievisie op de lange termijn en wat zijn de mogelijke scenario's?
Deze week zitten de bevoegde ministers samen om tegen het einde van dit jaar een Belgisch energiepact uit te tekenen. Met dit Energiepact wil België een visie vastleggen voor zijn energiebevoorrading op de lange termijn. Een recente studie van PwC Enterprise Advisory becijferde de impact van verschillende scenario’s met en zonder kernenergie, op het vlak van bevoorradingszekerheid, prijs van elektriciteit en milieu-impact.
Wat is het Energiepact?
Het Energiepact is een engagement tussen de verschillende Belgische beleidsniveaus en bevoegde ministers omtrent de stroombevoorrading in ons land op de lange termijn. Hoe zorgen we ervoor dat het licht blijft branden (en er dus op elk moment voldoende elektriciteit geproduceerd wordt om te voldoen aan de vraag), en hoe zorgen we ervoor dat elektriciteit betaalbaar blijft voor iedereen? Het Energiepact heeft als doel een langetermijnvisie voor het Belgische energiebeleid vast te leggen.

De Belgische energiemix
Op dit moment ziet de energiemix in België er als volgt uit (gemiddelde van 2016, bron ELIA).
- kernenergie: 46,6%
- fossiele brandstoffen: 20,3%
- hernieuwbare energie: 15,7%
- geïmporteerde elektriciteit: 17,4%
Kernenergie vertegenwoordigt ongeveer de helft van alle elektriciteit die ons land wordt geproduceerd, en regelmatig is dit percentage hoger. Indien wordt vastgehouden aan het huidige wettelijke kader, en de kernuitstap in 2025 wordt gerealiseerd, zal dit belangrijke gevolgen hebben voor het Belgische energielandschap.
Studie PwC: de impact van een eventuele kernuitstap in België
Op vraag van het Belgisch Nucleair Forum becijferde het studiebureau PwC wat de impact zou zijn van een kernuitstap, zowel voor de kostprijs van elektriciteit, de bevoorradingszekerheid en de impact op het milieu en de gezondheid. Daarnaast berekende PwC Enterprise Advisory eveneens de impact op deze drie parameters indien kernenergie wel een plaats behoudt in de Belgische energiemix na 2025 (gemeten op twee tijdstippen: 2030 en 2050).
PwC ging na wat de impact zal zijn voor de Belgische energiemix voor drie verschillende scenario’s:
- Scenario 1: een uitstap uit de kernenergie vanaf 2025, zoals voorzien door de federale regering;
- Scenario 2: het behoud van de capaciteit qua kernenergie gelijk aan de huidige capaciteit, dus 6 GW;
- Scenario 3: een tussentijdse situatie met het behoud van 3 GW aan productiecapaciteit uit kernenergie, hetzij de helft van de huidige jaarlijkse productiecapaciteit.

Conclusies van de studie
De conclusie van het rapport: het openhouden van de Belgische kerncentrales na 2025 (in combinatie met hernieuwbare energie) is de beste manier om aan de Belgische elektriciteitsvraag te voldoen met competitieve en koolstofarme energiebronnen:
- Conclusie 1: enkel een mix met hernieuwbare energie en kernenergie maakt het mogelijk om de klimaatdoelstellingen te halen.
- Conclusie 2: zonder kernenergie zal de Belgische elektriciteitsproductie de elektriciteitsvraag niet aankunnen.
- Conclusie 3: kernenergie zal garant staan voor een competitieve productiekost.
- Conclusie 4: hernieuwbare energie en kernenergie zijn complementair.

De PwC-studie toont aan dat het naast elkaar bestaan van hernieuwbare energie en kernenergie past in de Europese strategie die steunt op het drieluik bevoorradingszekerheid, competitiviteit en koolstofarme energie.
Recent werden ook andere studies over het onderwerp opgezet. Je leest er hier meer over: studie EnergyVille en Febeliec.